In deze film, die gelukkig bewaard bleef, werkt Rogers op een zeer respectvolle, goed afgestemde manier met een zwarte man die leukemie heeft en de dood onder ogen ziet. Echter, de dreiging van de leukemie valt in het niet bij de voortdurende dreiging van geweld en discriminatie. Zijn woede over impliciete en expliciete discriminatie wordt voorzichtig uitgepakt en samen verhelderd. Door toestemming te geven voor die legitieme woede ontstaat er een ontroerend moment waarin de cliënt bijna verbijsterd is dat dit er mag zijn. Hij is geraakt en heeft een ervaring van écht gezien worden. Dit is een nieuwe ervaring.
Prachtig om te zien hoe de witte Rogers zoveel veiligheid creëert in het samen zoeken naar de diepe pijn en gekwetstheid. Als zwarte jongen wiens vader vermoord is verwoordt de cliënt het gemis aan zachtheid en waardering, aan het sterk moeten zijn om zichzelf te beschermen tegen het geweld. Kern van het gesprek is het onderzoek naar zijn beschermingsmechanisme om niet zwak en kwetsbaar te zijn. Dit was voor hem onveilig in een samenleving waarin hij als vuil werd behandeld en beschimpt. De leukemie maakt hem nu zwak en kwetsbaar en dat vergroot zijn angst; hij durft dat niet toe te laten. Hij durft in de buitenwereld ook niet zijn woede te tonen, uit angst dat hij dan als “beest” (dat is zijn woord) -als niet humaan- wordt gezien. De cliënt zit klem, kan niet zijn primaire woede tonen, maar kan het ook niet meer inhouden. Rogers spiegelt prachtig die twee kanten en maakt heel afgestemde empathische gissingen. “I am feeling some of that hurt now…” zegt Rogers. Hij haalt het in het hier en nu…valideert zijn pijn en zijn verlangen om geliefd te worden. De client zegt: ‘expressing my hurt will make me into a person, but on the other hand when I show how I was beaten….I would disappear, it would blow you away’. Hij durft niet echt naar de bodem van de put en blijft aan de rand van zijn beleving staan en Rogers geeft hem permissie om niet verder de diepte in te gaan: “You walked around that pit of pain, and you felt some of it, and maybe that is as far as you can go….even when you know that there is more”. Contact maken met kwetsbaarheid is niet vanzelfsprekend als er sprake is van discriminatie. Rogers toont respect voor de grenzen van deze man.
Wat een mooie leerzame film, zo ontzettend relevant in deze tijd waarin impliciete en expliciete discriminatie zo aanwezig is. Binnenkort komt er een webinar over dit onderwerp met Roxane Warring en Tonny van der Steen, twee vakgenoten die expliciet een veilige ruimte creëren om te praten over verschillen in cultuur, gender, ras etc. In de VS is dit inmiddels een beladen, gepolitiseerd onderwerp geworden. In de tijd van deze opname was het duidelijk nog niet het geval. De haat en discriminatie werd toen nog niet geadresseerd als maatschappelijk probleem en bleef een persoonlijke ervaring die toen geen luide stem kon krijgen. Dat Rogers zo gevoelig was om dat allemaal te benoemen is hoopgevend en leerzaam. De respectvolle, open houding van beiden is een mooi model voor de huidige broodnodige gesprekken over dit onderwerp, ook in EFT!
Klik hier voor de film.
Karin Wagenaar