Mónica had al veel met kinderen en emoties gewerkt toen twee jaar geleden haar eigen 19-jarige dochter haar vertelde dat ze dacht dat ze op het spectrum zat. ‘Ik dacht: hoe is dat mogelijk? Ze had als kind alle mijlpalen bereikt. En ik ben psycholoog, hoe had ik dat kunnen missen?’ Haar dochter had op YouTube video’s gevonden over autisme en had zichzelf daarin herkend. Ze werd getest en inderdaad, ze was neurodivergent.

Lezen

Veel dingen vielen plotseling op hun plaats. ‘Het hielp me om veel dingen te begrijpen. Als ik haar bijvoorbeeld voor het ontbijt naar beneden riep, deed ze er 40 minuten over om te komen en ze had nog niet eens gedoucht of haar tanden gepoetst. Ik begreep ook waarom leerkrachten zich zorgen maakten omdat ze zo veel las, of dat verjaardagsfeestje toen ze me vroeg de hele klas uit te nodigen, maar het grootste deel van de tijd verstopt zat met één vriendinnetje, en sommige “harde” opmerkingen waarvan ik nu begrijp dat ze niet slecht bedoeld waren.’

Mónica begon te lezen, sloot zich aan bij een online groep, deed workshops en al snel begon ze in haar praktijk cliënten te herkennen die ook op het spectrum zaten. ‘Het is nuttig om te bedenken dat iemand op het spectrum zou kunnen zitten. Met dat in ons achterhoofd kunnen we zin geven aan sommige opmerkingen en handelingen die hun partner kunnen triggeren, maar niet noodzakelijkerwijs deel uitmaken van de negatieve cyclus.’

Label

Tegelijkertijd, realiseert ze zich, zijn patiënten niet altijd blij met een therapeut die suggereert dat ze op het spectrum zitten. ‘Ik heb hier fouten mee gemaakt. Ik vertelde het aan mensen die dat label niet wilden krijgen. Als mensen zichzelf vragen stellen, voelen ze zich opgelucht als ze antwoorden krijgen. Als ze het zomaar te horen krijgen, ervaren ze vaak gevoelens van schaamte. Nu begrijp ik dat het niet mijn taak is om te suggereren dat iemand op het spectrum zit en als het kan helpen, is het beter om de term “neurodivergent” te gebruiken, het is geen diagnose en ik merk dat het stel meer open blijft staan voor mijn uitleg.’

Kunnen mensen die op het spectrum zitten wel echt genieten van verbinding? ‘Ik denk dat ze een andere behoefte aan verbinding hebben. Ze hebben nog steeds behoefte aan verbinding – van de wieg tot het graf, zoals Sue altijd zei. Maar de manier waarop ze verbondenheid uitdrukken en ontvangen is anders. Mijn dochter kan bijvoorbeeld video’s laten zien van dingen waarin ze geïnteresseerd is. Ze wil dat ik kijk – dat is een behoefte aan verbondenheid. Er zijn veel manieren om liefde te tonen. Maar vaak zijn mensen in het spectrum onbegrepen, gepest of getraumatiseerd en soms kiezen ze ervoor om zich af te zonderen.’

Tango

Partners van mensen die neuro divergent zijn, kunnen een gebrek aan verbondenheid ervaren. Samenleven met iemand die op het spectrum zit kan ertoe leiden dat de partner de eigen behoeften aan de kant zet. Daarom is de EFT tango zo belangrijk, zegt Mónica, omdat het dieper ingaat op de emoties en behoeften van beide partners. ‘Je doet de tango met beide kanten; beiden kunnen hun behoeften uiten en wat hen triggert.’

Hoewel veel kinderen tegenwoordig in een vroeg stadium een diagnose krijgen, is dat bij veel volwassenen nog niet het geval. Mónica werkt voornamelijk met mensen die geen diagnose hebben gekregen. Zij zijn de mensen die niet zo duidelijk uit de toon vallen; alleen in hun intieme relaties vallen de verschillen op. Ze geeft hen praktische adviezen. Zoals: wees specifiek. ‘Zeg bijvoorbeeld: als onze gasten komen, zorg jij er dan voor dat ze allemaal wat te drinken hebben. Of als je een medische ingreep moet ondergaan, zeg dan dat je wilt dat je partner meegaat naar elke afspraak en je hand vasthoudt. Het is belangrijk om er niet vanuit te gaan dat het hem of haar niets kan schelen. Het kan ook zijn dat je andere bronnen van verbondenheid nodig hebt. Er kunnen dingen zijn die je partner je niet kan geven.’

Ze heeft ook advies voor therapeuten. ‘Ga er niet automatisch van uit dat een reactie een emotionele reactie op de partner is, want het kan zijn dat je dingen in de cyclus plaatst die eigenlijk voortkomen uit een andere manier van informatie verwerken. En als je hoort dat er mogelijk sprake is van autistische trekken, verwijs cliënten dan door naar een specialist, zelfs als ze voor jou “normaal” lijken.’

Verder lezen

Meer interviews lezen met sprekers van de EFT World Summit? Je vindt het hele programma met video's en interviews van de sprekers op efteuropa.com.